Prometheïsche schaamte

Vandaag gaan we op bezoek bij de Griekse God Prometheus. Hij gaf zijn broeder Epimetheus de nobele taak om de eigenschappen te verdelen aan de soorten op aarde. Epimetheus was hier nogal gortig mee want toen hij bij de mens aan kwam had hij alle goede eigenschappen al verdeeld. Prometheus, die het niet zo had met de decadente Goden van Olympus, besloot hierop het vuur te stelen en aan de mens te geven. De slome, slappe mens kreeg zo een unieke eigenschap. Met het vuur is ze in staat om zich warm te houden, de natuur aan zich te onderwerpen en zelfs oorlogen tegen soortgenoten te voeren. Met het vuur heeft de mens de macht gekregen over de techniek. Met de fakkel van Prometheus in zijn hand staat de mens met trots in de wereld. De mens en zijn techniek als een innig duo.

De God Prometheus legt de vinger op een beslissend moment in de evolutie. We zijn niet langer afhankelijk van brute spierkracht om materie te vervormen. Via de techniek kan de mens de wereld naar zijn hand zetten zonder daarbij te veel moeite te leveren. De techniek werkt zo als middel om onze theoretische ontdekkingen in materiaal te realiseren.

Volgens de Duitse techniekfilosoof Günther Anders brengt dezelfde techniek ons tot prometheïsche schaamte. De mens is niet langer trots op zijn techniek, maar ervaart de onmogelijkheid van zijn biologie om de technologisch revolutie bij te benen. Waar het vroeger de techniek was die faalde is het steeds vaker de mens die gebruik moet maken van het technologische ondersteuningen, bijvoorbeeld het 'Wachtwoord vergeten?' hulpmiddel. De mens voelt zich grootmoeders kast in een high-tech omgeving. In Die Antiquiertheit des Meschen beschrijft Anders over de hernieuwde relatie tussen mens en techniek. Hij beschrijft hoe een vriend van hem wordt geïntimideerd door allerhande grootste techniek die te zien is op de wereldtentoonstelling in Parijs: 'Tegenover de verfijndheid en precisie van de technische apparatuur ervoer hij zichzelf als onbeholpen, lummelig, schepselmatig onnauwkeurig. De technische apparaten ervoer hij als superieur, als behorend tot een hogere zijns-klasse.'¹


Ivo

¹Günther Anders, 'Die Antiquiertheit des Meschen'

Maastricht University - School of Business and Economics

 

Marres Currents #3: sightseeing

Foto's allen (c) Gert Jan van Rooij

Kunstmatige dingen

Je kan het zien als het verschil tussen de Franse en de Britse tuinen. Ik weet dat ik een Franse tuin ben. Ik weet dat ik naar het andere verlang. De vergelijking is niet correct. Iets dieper op in gaan. In de ene hoek vindt men wiskundige esthetiek. Het verlangen om te beheersen door het inhuren van logica. In de andere kant ligt de tuin van de romantiek. De gedachte dat we ons best mens mogen voelen omdat we mens zijn. Echter, romantiek is romantiek niet als ze niet echt is. Als echtheid gedefinieerd wordt als de bewegingen van een lieveheersbeestje op een blad, dan verkrijgt de Britse tuin echtheid op een onechte manier.

-

Ivo

Marres Currents #3: Sightseeing

Marres Currents #3 Sightseeing - Perspectives from Marres on Vimeo.

Video from Marres about perspectives featuring Allesandra Ghiringhelli, Mikaël Groc, Dennis Maksimov and Ivo van den Elzen

Geheugen

Wat ik eigenlijk wou zeggen; het gevoel dat hij hier zo goed beschrijft is een nieuw ontdekt streven voor mij. Ik wil mij kant als functie binnen de maatschappij kwijt. Voor een groot deel heb ik mijn geheugen verkocht aan de computer. Ik produceer ellenlange documenten met 'stream of conciousness-achtige' teksten. Met heimwee kijk ik terug naar mijn sporadisch goed geformuleerde zinnen. Ik heb een deel van mijn biologische – hier, maar vooral altijd te verstaan als de wetenschap van het levende – geheugen overgedragen aan een signaalverwerker. We hebben hier te maken met een dood geheugen, of eigenlijk een materieel geheugen, want het heeft niet geleefd, noch is het gestorven. Met weemoed kijk ik naar de eruditie van mijn leraar. Dit zijn we dus definitief kwijt. We zijn niet meer in staat om antwoord te geven op een vraag zonder de hulplijnen. Alleen mijn teksten zijn nog erudiet en spitsvondig. Maar die bevinden zich dus in een dood geheugen. Het is niet dat ik zo graag mijn biologisch levende geheugen verruil voor dat perfecte materiële geheugen. Het is iets wat mij overkomt.´

Ron Mandos - Best of Graduates

www.ivde.nl